Boyabat Çemberi
Çember yörede baş örtüsü olarak kullanılan, kenarları bordo renkli şeritlerle çevrili, ortası renkli ipliklerle oluşturulmuş motiflerle bezeli, yaklaşık 1 m2 büyüklüğünde pamuklu ince bir dokumadır. Çok çeşitli baş örtülerine rağmen Boyabat’ın bazı köylerinde (Durağan ve Saraydüzü çevresi) kadınlar çemberi halen yoğun olarak kullanmaktadırlar. Bu tercihlerin alışkanlık ve sıcak tutma olarak açıklayan yöre kadınları çemberi başa bağlamaya “çalınma” demektedir.
Geçmişte ön tarafı “grep” adı verilen ipek kumaş kaplı, simli tellerle tutturulmuş “pirepri” adı verilen pullarla süslü, şarap rengi fesin üzerinden örtülen çember, kullanan kadının aile içindeki yerine ve yaşına göre özellik taşımaktaydı. Ağır işlemeli, canlı renkli çemberleri evin etkin, ailede söz sahibi kadını, gelini ve genç kızları örtünürken, bezemesi seyrek, pastel renkli, zinciri ve şeridi beyaz olan “yavan çember”leri daha yaşlı olanlar kullanırlardı. Günümüzde kullanımdaki bu ayrımın çok belirgin olmadığı gözlenirken, çemberin uzun süredir fes kullanmadan örtüldüğü de belirlenmiştir.
Boyabat’ta çember karşılıklı iki köşesi üst üste getirilip üçgen şeklinde ikiye katlanarak, dokumanın kumaş katı olan kısmı alın üzerinden yüzü çevrelemekte, çene altında çaprazlanan uçları boyuna dolanıp ensede toplanmaktadır.
Geçmişte çember tezgahlarında göynek ve mahrama da dokunmaktaydı. Türkiye’de tekstilin ilerlemesiyle ilk vazgeçilen ürün mahrama olmuştur. Bununla birlikte mahrama değerini yürütmemiş, düğünlerde damatların bellerine sarılmış, duvarlara ve baş köşelere asılmıştır.
Göynek, eskilerin her mevsimde vazgeçemediği bir ürün oluştur. Özellikle yazları teri emer ve vücudu serin tutar. Bugün bile yaşlı kimseler tercih etmektedir.
Bir zamanlar zorunlu giysi ihtiyaçlarını karşılayan çember, bugün cazip turistik eşya, genel mefruşat ve folklor için harika fırsatlar sunmaktadır. Kanaviçe ve hesap işi çalışmalarına uygunluğu nedeniyle Boyabat Kız Meslek Lisesi’nin giyim ve el sanatları atölyelerinde, Halk Eğitim Merkezinde çemberden çok güzel, çok farklı pantolonlar, el çantaları, fötr şapkalar, masa ve sehpa örtüleri, duvar süsleri, perdeler, hırkalar, kitap ayraçları, kitap kılıfları, kuşaklar vb ürün çalışmaları yapılmaktadır.
