Battalgazi Haşhaşlı Dut Pestili
Geçmişi 1928 yılına dayanan Battalgazi Haşhaşlı Dut Pestilinin, coğrafi sınır ile ün bağı bulunur. Yöre halkı ürünü “bastık” olarak da ifade eder. Battalgazi Haşhaşlı Dut Pestili yumuşak bir yapıda olup üretiminde; dut şırası, haşhaş, süt, un, nişasta, su, kayısı çekirdeği, iç fındığı, iç cevizi ve susam kullanılır. Herhangi bir katkı maddesi içermez.
150 kg Battalgazi Haşhaşlı Dut Pestili yapabilmek için en az 60 kg dut şırası, en az 30 kg süt, en az 20 kg nişasta, en az 10 kg un, en az 10 kg haşhaş, en az 5 kg ceviz içi, en az
5 kg fındık içi, en az 5 kg kayısı çekirdeği, en az 5 kg susam, en az 30 kg su kullanılır.
Battalgazi Haşhaşlı Dut Pestilinin üretiminde kullanılacak şıra için toplanmış olan yaş dutlar yaprak ve saplarından temizlenip yıkanır. Bez torbalara doldurularak dutun ezilip suyunun çıkması sağlanır. Süzülen dut suyu kazanda kaynatılarak şıra elde edilir. Elde edilen bu şıranın pH değerinin 5-5,5 arasında olması gerekir. Toplam kül miktarının ise en çok %3-4 olmalıdır. Bu değerler pestil yapımı için ideal değerlerdir. Elde edilen dut şırasının bir kısmına bir miktar un ve bir miktar nişasta katılarak çırpılır. Ayrı bir yerde geriye kalan un ve nişasta ise süt ve su ile çırpılır. Daha sonra bu iki karışım kaynama kazanına konur ve pişmeye bırakılır. Pişen bu karışıma bulamaç (herle) ismi verilir. Herleye bir miktar haşhaş ilave edilir ve serime hazır hale gelir. Bu aşamadan sonra demir ızgaraların üzerine temiz, tüy veya herhangi bir maddenin geçişine izin vermeyen bezlerin üzerine bulamaç eşit bir şekilde yayılır. Serilen pestilin kalınlığı 0,5 mm- 2,0 mm arasında olmalıdır. Serilmiş olan bulamacın üstüne haşhaş, ceviz içi, fındık içi, kayısı çekirdeği, susam serpilir ve hijyenik ortamda kurumaya bırakılır.
Kurutma işlemi yapıldıktan sonra pestil serili bez temiz bir düzlem üzerinde ters çevrilerek bezin arkası bir miktar suyla ıslatılır, sonra da pestil bezden ayrılır. Daha sonra 10 dakika ile 1,5 saat arasında ikinci bir kurutma daha yapılır. Bu kurutma işleminden sonra pestil arasına nişasta serpilerek katlanır.
Battalgazi Haşhaşlı Dut Pestili rutubetsiz, doğrudan güneş ışığı almayan yerlerde, muhafaza edilmelidir. Oda sıcaklığında muhafaza ediliyorsa üç ay, 5-10°C’de muhafaza ediliyorsa altı ay içinde tüketilmelidir.
