Sakarya Abaza Acıkası
Sakarya Abaza Acıkası; salçalık biberin (Capsicum annuum) haşlanması, süzülmesi, parçalanması ve püre haline getirilmesinden sonra kaya tuzu, sarımsak, su, toz kişniş tohumu, kekik ve reyhan ile öğütülmüş ceviz içi eklenmesi suretiyle Sakarya ilinde üretilen sostur. Kahvaltılık ve yemeklik olarak piyasaya sunulur. Yemeklik olarak üretilen Sakarya Abaza Acıkasında ceviz içi kullanılmaz.
Sakarya Abaza Acıkası krema kıvamında olup, ekmeğe sürülebilir. Ana bileşeni olan salçalık biberin rengine bağlı olarak kırmızıdan turuncuya kadar değişen renklerde olabilir.
Sakarya Abaza Acıkasının üretiminde kullanılan salçalık biber, kıyma makinasında ya da geleneksel olarak iki taş arasında püre haline getirilir. Coğrafi sınırda, gıda ile temasa uygun olan bu taşlardan altta olana ahaka, elde tutulana ise apıhnıga adı verilir. Apıhnıga oval şekilli ve 400-600 gram ağırlığında, ahaka ise sert bir taş olup 50-60 cm uzunluğunda ve 45-50 cm genişliğindedir.
Sakarya Abaza Acıkası, coğrafi sınırda köklü bir geçmişe sahiptir. Sakarya ilinin mutfak kültüründe ve geleneklerinde önemli bir yeri vardır Kışa hazırlık yapma gelenekleri içinde yer alır. Bu sebeplerle coğrafi sınırla ün bağı bulunur.